
Yıllardan beridir hastalarımıza kolesterol konusunu anlatırken HDL-kolesterol (HDL-K) alt grubunu tanımlamak için "iyi" kolesterol deyimini kullanırız. Zararı olmayan, hatta yüksek değerlerde kalp hastalıklarına karşı koruyucu etkisi olan kolesterol. İyi kolesterol çünkü aynen çöp kamyonları gibi kötü kolesterolü makrofajlardan vakumlayarak uzaklaştırıyor.
Son yapılan çalışmalar bu konudaki ezberlerimizi büyük ölçüde bozdu. Evet, HDL-K düzeyinin düşük olması koroner kalp hastalığı riskini arttırıyor ve kan düzeyleri yükseldikçe risk azalıyor. Fakat HDL-K düzeylerini yükselten ilaçlar kalp krizi riskini azaltmıyor. Yani düşük HDL-K var ise kalp hastalığı riskini azaltmak için ilaç kullanmanız yararsız!
Yine akut koroner olaylarda, kontrolsüz şeker hastalığında, sistemik iltihaplarda ve menopoz sonrası HDL-K nın bu iyileştirici etkileri kayboluyor, tam tersine zararlı hale gelebiliyor..
Dahası nasıl düşük HDL düzeyleri zararlı ise, normal düzeylerin üzerine çıkması da yine zarar verebiliyor. Nitekim Danimarka'da Madsen CM ve arkadaşları tarafından yüzbin kişi üzerinde yapılan ve 2017 yılında sonuçları yayınlanan bir çalışmaya göre HDL-K 97 mg/dL üstü olan erkekler ve 135 mg/dL üstü olan kadınlarda tüm nedenlere bağlı ölüm oranı artıyor.
Kanada'da Ko DT ve arkadaşları tarafından 630 bin kişi üzerinde yapılan ve 2016'da sonuçları yayınlanan bir çalışmada da benzer sonuçlara ulaşılmış. HDL-K düzeyleri 70 mg/dL üstü olan erkek ve 90 mg/dL üstü olan kadınlarda kalp hastalığına bağlı olmayan ölüm oranları yüksek bulunmuş.
Kısacası azı da, fazlası da zarar HDL-kolesterolün. Erkeklerde 40 mg/dL, kadınlarda ise 50 mg/dL altı değerleriniz varsa riskiniz yüksek demektir. Daha fazla egzersiz yaparak, kilo kaybı ve sigarayı terkederek HDL-K düzeyinizi yükseltebilirsiniz.